Polifenol Nedir? - Bilge Ağaç Dergisi - Ferhan Tolga Özen
TLOS OLIVE: Fenolive / Zeytin Hanım Gold / Zeytin Hanım / Zeytin Hanım Beauty
Ferhan Tolga Özen 07.01.2019
"Eğer olmasaydı, zeytinyağını icat etmek zorunda kalırdık”
Ünlü İtalyan profesör Publio Viola dediği gibi bu mucizevi sıvı hayatımızda olmasaydı, kesinlikle onu bulmak için elimizden geleni yapardık. Kromozon sayısı insanın ki gibi 46 olan bu mucizevi bitki, M.Ö. 6000 yıllardan beri hayatımızda. Tarih boyunca hep sağlık amaçlı kullanılmış bir şekilde... Hipokrat ülser, kolera, kas ağrılarını tedavi etmek için kullanmış, İbn-i Sina incir ile karışıtırp hastalarını iyileştirmiş. 1950’li yıllarda başlayan margarin furyasının gölgesinde kalan hatta kendisine karşı zeytinyağlı yiyemem aman gibi türkülerin bestelendiği bu değerli sıvı, son zamanlarda bilinçli üreticiler sayesinde hakettiği yere emin adımlar ile gelmektedir. Toplumumuzda sağlıklı yiyecek bilinci yayıldıkça değeri daha da çok anlaşılacaktır.
Peki nedir bu altın sıvıyı sağlık açısından değerli kılan?
Zeytinyağı öncelikle bir meyve suyudur. Portakal suyu gibi, nar suyu gibi meyveden elde edilmiştir. %100 Doğaldır. Diğer bir çok yağ tohumdan elde edilir. Naturel sızma zeytinyağları rafinasyon işleminden geçmez. Olduğu gibi zeytinden gelir. Zeytinyağının faydalarını daha iyi anlamak için majör ve minör bileşenlerine bakmak gereklidir. Major bileşenler toplam yağ ağırlığının %98’ini oluştururlar, bunlara sabunlaşabilen kısım da denir. Bunların içinde en meşhuru tabiki Oleik Asittir. Zeytinyağımızın %70-80’lik kısmını oluşturur. Tekli doymamış yağdır. Tekli doymamış yağlar oksidasyona daha az yatkındırlar. Oksidasyonu anlatan en basit, en anlamlı resim aşağıdaki elmadır.
Hücrelerimizi de bu elma gibi düşünürsek, oksidasyondan ne kadar az zarar görürlerse o kadar sağlıklıdırlar. Tekli doymamış yağların da en büyük özelliği oksidasyona karşı daha dayanıklı olmalarıdır. Oleik asit bu özelliği ile zeytinyağının içindeki antioksidan maddelerin de daha uzun sağlıklı kalmasını da sağlamaktadır.
Zeytinyağının herkes tarafından bilinen faydalarını daha fazla anlatmadan bir majör bileşene daha çok kısa değinmek istiyorum. Linolenik asit… Zeytinyağı, anne sütüne en yakın miktarda linolenik asit içerir. Linoleik asitler bebeklerin gelişiminde çok önemlidir. Az olması gelişmelerini geciktirebileceği gibi metabolik bozukluklara da sebep olabilirler. Yağsız inek sütü ile zeytinyağını karıştırırsak anne sütü kadar doğal bir besin kaynağı elde ederiz (İnek sütü diğer asitler açısından anne sütüne benzemesine rağmen için de yok denecek kadar az linoleik asit vardır). Bundan dolayı da zeytinyağı anne sütü gibidir denir.
Gelelim minör bileşenlere ve de günümüzün zeytinyağı üreticileri açısından en popüler konusuna; Polifenoller…
Polifenoller, birçok bitkide vardır. Vücuttaki hücresel aşınmayı önleyen, geniş bir bileşikler grubu olan antioksidanların bir parçasıdır. Antioksidanlar, en yüzeysel tabiri ile vücüdumuzda oluşan serbest radikallerin vücuttan atılmasını sağlayanlardır. Serbest radikallerde elma örneğinde olduğu gibi oksidasyona sebebiyet veren maddelerdir. 8000 Civarı tanımlanmış polifenol vardır, bunların bir çoğuda bitki kaynaklıdır. Domatesdeki likopen, kekikdeki carvacrol, zerdeçaldaki curcumin gibi bizim zeytinyağımızda da çok değerli polifenoller bulunmaktadır. Bu kadar çok polifenol var olsa da bunların vücudumuz tarafından emilebilmesi çok önemlidir. Zeytinyağının %90’ından fazlası vücudumuz tarafından emilebilirken, içindeki polifenollerin de insan grupları üzerinde yapılan denemelerde %40-55 arası emilebildiği tespit edilmiştir. Bu oldukça yüksek bir orandır. Zeytinyağını sağlık açısından değerli kılan en önemli özellikte bu emilme oranıdır. Örneğin domatesdeki likopen doğrudan yenildiğinde vücudumuz tarafından çok az emilebilirken, üstüne yağ dökerek yenildiğinde ya da ısıtılarak yenildiğinde daha fazla emilebilmektedir. Özetle bir bitkinin içinde çok polifenol olması değil bu polifenollerin ne kadarının vücudumuz tarafından alınabildiğidir. Bu açıdan da zeytinyağı oldukça yüksek bir değere sahiptir.
Zeytinden gelen en meşhur polifenoller…
Oleurepein… Zeytine acı-buruk tadını veren polifenolümüzdür. Zeytin ağacının tamamında bulunur. Zeytin işlenirken, zeytini yenilebilir acılığa getirmek için, uzaklaştırdığımız maddedir. İçeriğindeki elonoik asidin, antibakteriyel, antifungal, antiviral özellikleri laboratuvar koşullarında kanıtlanmıştır. Bu özelliği ile doğal bir antibiyotiktir. Özellikle zeytin yaprağında bulunan bu madde ve türevleri antibiyotiklere karşı direnç kazanmış mikroorganizmalar üzerinde çok etkilidir. Zeytin ağacının uzun yıllar yaşamasını sağladığı düşünülen bu madde yenileyici kremlerden,, haplara, sütlere kadar insan sağlığı için de kullanılmaktadır.
Hidroksitirosol ve Tirosol… Çok kuvvetli antioksidan özelliğe sahiptirler. Bu anlamda bakıldıklarında DNA hasarını önlerler, iyi huylu kolestrolümüzün okside olmasını önlerler, kanser hücrelerinin çoğalmasını hatta ölümünü gerçekleştirirler, damar genişletici, tansiyonu ve kan şekerini düşürücü etkileri bulunur.
Oleochantal… Kanser ve Alzheimer gibi hastalıklar için bir umut kaynağıdır. Ağrı kesici ve ödem dağıtıcı özellikleri zaten bilinmektedir. Canlılar üzerindeki gerçek deneylerle de kıymeti daha çok anlaşılacak değerli bir maddedir.
Bütün bu faydalı bileşiklerin zeytin ve zeytinyağımızda bulunduğu bilinen bir gerçektir. Zeytin çeşidine, yetiştiği yere, toplanma şekline, saklanma şekline göre yağlarımızdaki toplam miktarları ve bu toplamın içinde hangi polifenolden ne kadar olduğu değişmektedir. Bazı zeytin çeşitlerinde çok az polifenol çıkmakta, bazılarında ise bir polifenol daha yoğun olabilmektedir.
Bu mucizevi meyve suyunu tüm üreticiler olarak layıkı ile üretmek ve elbirliği ile ülkemizi dünya standarlarının üstüne taşımak en büyük görevimizdir. Bu anlamda da sağlıklı gıda bilincinin toplumda artması da biz üreticileri yaptığımızdan daha iyisini yapmaya teşvik etmektedir. Bir araya gelip, birbirimize destek olaraktan ülkemizi sağlıklı zeytinyağı üretme konusunda dünya liderliğine çıkarmalıyız.
Polifenollü zeytinyağını nasıl temin edebilirim?
https://www.tlosolive.com/kategori/yuksek-polifenollu-zeytinyaglarimiz
https://www.tlosolive.com/blog/icerik/yorumlar
Sağlık için, Sağlığınıza için...
TLOS OLIVE AİLESİ
www.tlosolive.com/sayfa/hakkimizda
www.instagram.com/tlosolivecom
Polifenol Polifenol PolifenolPolifenol polyphenol polyphenolpolyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol polyphenol antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioksidan antioxidant antioxidant antioxidant antioxidant antioxidant antioxidant antioxidantantioxidantantioxidantantioxidant